Umowa zawarta, a twój kontrahent ociąga się z zapłatą? Prośby, wezwania nie skutkowały? Dopiero wniesienie pozwu do sądu spowodowało, że dłużnik się wystraszył i zapłacił należną kwotę?
Co w takim wypadku z poniesionymi kosztami? Kto zapłaci za Twojego adwokata? Czy dłużnik ma obowiązek zwrócić uiszczoną przez Ciebie chociażby opłatę od pozwu, czy wystarczy, że spłaci jedynie należność główną?
Krótka historia długu
Strony zawarły umowę zlecenia w zakresie świadczenia usług wywozu odpadów. Zleceniobiorca w sposób należyty wywiązywał się z umowy – w uzgodnionych terminach dokonywał wywozu odpadów. Za wykonane usługi wystawiał faktury VAT. Zleceniodawca zaś nie płacił swojemu kontrahentowi, pomimo licznie kierowanych próśb oraz wezwań do zapłaty. Tym samym zleceniobiorca zmuszony był do wystąpienia z powództwem o zapłatę.
Dłużnik – wystraszony zainicjowanym postępowaniem sądowym – jeszcze w dniu, w którym doręczono mu korespondencję z sądu, zapłacił na rzecz wierzyciela kwotę wynikającą z faktury tj. kwotę należności głównej.
Niemniej jednak, wierzyciel, na skutek zwłoki dłużnika w płatności, zmuszony został do poniesienia jeszcze dodatkowych kosztów m.in. dokonał opłaty od pozwu i opłacił adwokata.
Żadna z stron nie czuje się odpowiedzialna
Mamy sytuację, w której roszczenie wierzyciela zostało zaspokojone – dłużnik spełnił świadczenie, niemniej jednak dokonał tego już po poniesieniu przez wierzyciela dodatkowych kosztów związanych z wytoczonym powództwem.
Dłużnik spłacił całą należność główną – uważa, że sprawę należy zakończyć.
Wierzyciel – odzyskał co prawda pieniądze, niemniej jednak zwłoka dłużnika w ich zapłacie spowodowała powstanie dodatkowych kosztów.
Żadna ze stron nie czuje się odpowiedzialna za poniesienie dodatkowych wydatków związanych z wytoczeniem powództwa.
Kto ma rację?
Regulacja prawna
Zgodnie z dyspozycją art. 98 §1 k.p.c. „strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).”
Zgodnie z aktualnym stanowiskiem orzecznictwa: „zapłata przez pozwanego w toku postępowania objętych powództwem należności skutkuje uznaniem go za przegrywającego proces, ze skutkami, o jakich mowa w art. 98 § 1 i 3 k.p.c., również w części dotyczącej zaspokojonego w ten sposób roszczenia, jeżeli tylko było ono wymagalne w dacie wniesienia pozwu.” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 3 kwietnia 2013 r., sygn. akt: I ACa 151/13).
Tym samym rację miał wierzyciel – dłużnik jako strona przegrywająca proces, ma obowiązek zwrotu wszystkich kosztów niezbędnych do dochodzenia swoich praw. Gdyby dłużnik dokonał spłaty długu przed wytoczeniem powództwa – koszty by nie powstały.
Paulina Ferfet-Majewska
Jestem adwokatem.
Zajmuję się sprawami cywilnymi, w szczególności rodzinnymi, a także upadłościowymi.
Jestem tu dla Ciebie. Jeśli potrzebujesz pomocy, pozostaję do Twojej dyspozycji.
Razem spójrzmy na prawo.
